ଲେଖା: ଦେଵ ତ୍ରିପାଠୀ
ଫୁଲର ଫସଲ, ଫଗୁର ଫୁଆରା ଏବଂ ସମ୍ପ୍ରୀତିର ଫଲ୍ଗୁଧାରାକୁ ନେଇ ବର୍ଣ୍ଣମୟ, ବହମାନ ଏଇ ଫଗୁଣ । ପୁଣି କୃଷ୍ଣମୟତ୍ୱରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଏ ଫଗୁଣ । ନିର୍ବାସିତ ଶୀତ ଓ ଧସେଇ ପଶୁଥିବା ଗ୍ରୀଷ୍ମର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଏଇ ଋତୁ ତା’ର ଭୌଗୋଳିକ ଉପସ୍ଥିତିରେ ଯେପରି ଆବେଶମୟ, ତାକୁ ନେଇ ଆମର ପରମ୍ପରା, ଉତ୍ସବ ପାଳନ ସେହିପରି ଆବେଗମୟ ଓ ଆଶ୍ଳେଷମୟ । ଏ ଋତୁରେ ଭଗବାନ ମଧ୍ୟ ଓହ୍ଲାଇ ଆସନ୍ତି ମଣିଷର ପୃଥିବୀକୁ, ମଣିଷର ସ୍ତରକୁ । ଚୈତମୟ ସତ୍ତା ସହ ମାନବୀୟ ଚରିତ୍ରର ହୁଏ ଏକତ୍ୱ; ପୁଣି ହୁଏ ରଙ୍ଗମୟ ମିଳନ ।
ଏଇ ଫଗୁଣର ପ୍ରବେଶରେ ଦୋଳର ଆରମ୍ଭ । ଆମ ରାଜ୍ୟରେ ସଂସ୍କୃତିର ସ୍ବର୍ଗ କଟକର ଅସଲି ଭାଇଚାରାର ପର୍ବ ଏଇ ଦୋଳଯାତ ! ଆବହମାନ କାଳରୁ ଏଠି ଏ ପର୍ବ ପାଳନ ହୋଇ ଆସୁଛି ପାରମ୍ପରିକ ରୀତିରେ !
ମହାନଗରୀର ସାହି ସାହି ଭିତରେ ଭାବପୂର୍ଣ୍ଣ ବାତାବରଣରେ ଭିତରେ ଦୋଳ ଆସେ ଆଉ ଯାଏ । ଏବେ ପାଞ୍ଚଟି ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଠାକୁର ଚାନ୍ଦିର ବିମାନରେ ବସି ଭୋଗ ଖାଇବେ ରୂପାନଗରୀର ସାହିକୁ ସାହି ବୁଲି । ବର୍ଷକ ପରେ ଆଜି ଠାକୁର ଆସ୍ଥାନ ଛାଡ଼ି ବାହାରିବେ ଦାଣ୍ଡକୁ, ଫଗୁଣର ରଙ୍ଗରେ ରଙ୍ଗେଇ ଦେବେ ନିଜକୁ ! ଏବେ ଆମ ସହର ହେବ ରଙ୍ଗୀନ ! ଉଡ଼ିବ ଫଗୁ ! ଭକ୍ତ ବୋଳିହେବେ ଅବିର ! ପରମପ୍ରେମମୟ ମହାପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭାବାବେଗରେ ହଜିଯିବେ କଟକିଆ ! ଭକ୍ତ ଓ ଭଗବାନଙ୍କ ଭାବସିକ୍ତ ପରିବେଶରେ ଫଗୁଣର ପବନ ବି ବୋଳିଦେବ ଚୁନା ଚୁନା ରଙ୍ଗ !
କଟକ ମାଟିର ଏ ମହାନ ରଙ୍ଗମୟ ଗଣପର୍ବର ରଙ୍ଗ କିନ୍ତୁ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଶ୍ରୀପଞ୍ଚମୀରୁ ! ନାମ ସଂକୀର୍ତ୍ତନ କରି ସେଦିନ ହିଁ ଠାକୁରଙ୍କୁ ଲାଗି ହୁଏ ପହିଲି ଫଗୁ, ଆମ କଟକୀ ଭାଷାରେ ସେ ବୋଲାଏ ଭିତର ଫଗୁଖେଳ ! ଭିତର ଫଗୁଖେଳ ପରେ ଫଗୁ ଦଶମୀଠାରୁ ପାଞ୍ଚଦିନ ଯାଏଁ ଚାଲେ ଅସଲ ଫଗୁ ଉତ୍ସବ ! ଏ ଫଗୁଖେଳ କଟକ ମାଟିର ଆଉ ଏକ ଗଣପର୍ବ ! ଜାତି, ବର୍ଣ୍ଣ, ବୟସ ନିର୍ବିଶେଷରେ ଏ ଉତ୍ସବ କଟକୀ ସମ୍ପ୍ରୀତି ଓ ସଦ୍ଭାବନାର ପ୍ରତୀକ ରୂପାନଗରୀର ଏଇ ଭିତର ଫଗୁଖେଳ ।
ଲେଖା: ଅମ୍ବିକା ପଟ୍ଟନାୟକ ∼ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଶ୍ରୀଧର ସ୍ୱାମୀ : ଭାବାର୍ଥ ଦୀପିକା ବାଣୀ ∼ ମୂକଂ କରୋତି ବାଚାଳମ…
ଲେଖା: ଅମୃତେଶ ଖଟୁଆ ∼ କବି ଲେଖନୀରେ ଜାତି ଐରାବତ ∼ ଓଡ଼ିଆ ଜାତି ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଅପରିମେୟ ଅବଦାନ…
ଲେଖା: ଅମର ପ୍ରସାଦ ଓ ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ସିଂହ ~ ଉତ୍ତରେଶ୍ଵର ମହାଦେବ ମନ୍ଦିର ~ ଦିନ ଥିଲା, ବିରୂପା ତଟରେ…
କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମହାଦେବ ମନ୍ଦିର ଉପସ୍ଥାପନା: ଅମର ପ୍ରସାଦ ଓ ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ସିଂହ ଆଠଗଡ଼ର ଚିର ହରିତ ପ୍ରକୃତି, ଶାନ୍ତ-ସ୍ନିଗ୍ଧ ବାତାବରଣ…
ମାଣବସା ଗୁରୁବାର ଉପସ୍ଥାପନା: ଅମୃତେଶ ଖଟୁଆ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମାଆ ଦେଖିଲେ ଯାଇ ନଗରୀ-ପ୍ରାନ୍ତରେ ଚଣ୍ଡାଳର କୁଟୀରଟିଏ ଅତୁଳ ଛବି ଧରେ…