ସେ ଉଚ୍ଚକୋଟୀର ସୁଶାସକ ଓ ଶାସନ ସଂସ୍କାରକ ତ ଥିଲେ। ମୁଁ କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କୁ ଆଜି ଏକ ଅକୁତୋଭୟ ଜାତିଗତପ୍ରାଣ ଭାରତୀୟ ପେଟ୍ରିୟଟ୍ ଭାବରେ ନମସ୍କାର କରେଁ । ଗତ ୩୦ ବର୍ଷ ହେବ ଭାରତରେ ପେଟ୍ରିୟଟର ଏକ ବଡ଼ ମାନଦଣ୍ଡ ହେଉଛି, ଇଂରେଜକୁ ଯେତେ ଯିଏ ଗାଳି ଦେଇପାରିଲା । ଆମର ଅନେକ ନେତାଙ୍କ ଠାରେ ବୁଦ୍ଧି, କର୍ମ, ଚରିତ୍ରରେ ଆଉ ବିଶେଷ ବିଶିଷ୍ଟତା ଥିବା ପରି ଜଣାପଡ଼େନା । କିନ୍ତୁ ପଚାଶ ବର୍ଷ ତଳେ ଜଣେ ଦେଶୀୟ ରାଜା ଯାର ଭାଗ୍ୟ-ସୂତ୍ର ଇଂରେଜ ଶାସକର ହାତ ମୁଠାରେ ବୋଲି ସେ ନିଜେ ଜାଣେ, ଇଂରେଜକୁ ଗାଳିଦେଇ ନେତା ବନିବା ଯେତେବେଳେ କେହି କଳ୍ପନା ମଧ୍ୟ କରିପାରୁ ନ ଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ଇଂରେଜ-ଶାସକର ପ୍ରତାପ ଏ ଦେଶରେ ନିର୍ବିରୋଧ ଓ ନିରଙ୍କୁଶ ସେତିକିବେଳେ ସେ ଶାସକ ଇଂରେଜମାନଙ୍କର ଭାରତୀୟଙ୍କ ହସ୍ତରେ ପରାଭବ ଏପରି ସ୍ପଷ୍ଟ, ବ୍ୟଞ୍ଜନାମୟ ଭାଷାରେ ବ୍ୟକ୍ତ କରିପାରିଥିଲେ —
ଦେଖୁ ଦେଖୁ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ଆକ୍ରମିଲା ଆସି
ଅସ୍ତ୍ର ଧରି ସଜହେଲେ ଶ୍ଵେତଦୀପବାସୀ ।
× × × ×
କିଲ୍ଲା ଚାରିପାଶେ ରହି ଗୋଳା ବରଷିଲେ
ଛାତି ଫୁଲାଇ ଶତ୍ରୁଙ୍କ ସହିତ ଯୁଝିଲେ ।
ଦୁର୍ମଦ ଝାନସୀ ସିପାହୀ ମାରି ଅକାତରେ
ଶୁଭ୍ର କଲେ ରଣକ୍ଷେତ୍ର ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗ ଶବରେ ।
ନିଜ ସେନା ଅଳ୍ପୀୟସୀ ଦେଖି କମିସ୍ନର
କିଲ୍ଲା ଭିତରୁ ଯିବାକୁ ହେଲେ ତତପର ।
କିଲ୍ଲାରୁ ବାହାରି ରାତ୍ରେ ଶ୍ୱେତାଙ୍ଗ ସକଳେ
ବାଳିକା ମହିଳା ସଙ୍ଗେ ଚଳିଲେ ଚପଳେ ।
ଚଳନ୍ତେ ମାର୍ଗରେ ସର୍ବ ବିଦ୍ରୋହୀ ନୃଶଂସ
ସତ୍ଵରେ ମାଇଲେ ଘେରି ହୋଇ କ୍ରୋଧବଶ ।
ଦୁଗ୍ଧକଣ୍ଠ ଶିଶୁ, ନାରୀ କିଛି ନ ରଖିଲେ
ହୃଦୟ ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ବିରଚିଲେ ।
“ଜୟ ମା ଜୟ ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀବାୟୀ ଜୟ ଜୟ”
ବୋଲି ବୋଲି ରାଣୀ ଠାରୁ ଗଲେ ସୈନ୍ୟଚୟ ।
କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ, ଏଇ ଦେଶୀୟ ରାଜା ବୀର-ଲଳନା ଲକ୍ଷ୍ମୀବାଈଙ୍କର ଅଶ୍ଵାରୋହୀ ପ୍ରତିମା ଗଠନ କରି ନିଜ ଉଦ୍ୟାନର ଅଳଙ୍କାର ରୂପେ ସ୍ଥାପିତ କଲେ, ଯେଉଁ ଉଦ୍ୟାନରେ କି ଇଂରେଜ ରାଜପୁରୁଷମାନଙ୍କୁ ବିହାର ପାଇଁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରା ଯାଉଥିଲା । ଧନ୍ୟ ତୁମର କ୍ଷତ୍ରିୟୋଚିତ ଅକୁତୋଭୟତା ନରୋତ୍ତମ ସୁଢ଼ଳଦେବ; ଭାରତମାତାର ଜଣେ ମାତୃପ୍ରାଣ ପୁତ୍ର ରୁପେ ତୁମକୁ ମୁଁ ନମସ୍କାର କରେଁ ।
ସୁଢ଼ଳଦେବଙ୍କ ଶିକ୍ଷା ଓ ସଂଗଠନ ହିନ୍ଦୁ ଓ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ରୀତିରେ ହିଁ ହୋଇଥିଲା । ସେ ଇଂରେଜୀ ଜାଣି ନଥିଲେ । ଅଥଚ ପ୍ରାଚୀନ ଭାରତୀୟ ଆଦର୍ଶରେ ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ହିଁ ସେ ପ୍ରଜା-ପାଳକ, ଉତ୍ତମ ଶାସକ ହୋଇ ପାରିଥିଲେ । ରାଜ୍ୟର ସକଳ ପ୍ରକାର ଉନ୍ନତି କରିପାରିଥିଲେ । ଏଥିରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ପ୍ରମାଣିତ ହେଉଛି ଯେ ଇଂରାଜୀର ବିନା ସାହାଯ୍ୟରେ ସ୍ଵାଧୀନତା ପ୍ରାପ୍ତ ଭାରତବର୍ଷ ତା’ର ସକଳ ବ୍ୟବସ୍ଥା ତା’ର ନିଜ ଦେଶୀୟ ଭାଷାମାନଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ କରିପାରେ ।
View Comments
ବାସୁଦେବ ସୁଢ଼ଳଦେବଙ୍କ ଦୂରଦୃଷ୍ଟି, ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ, ପ୍ରଜାବତ୍ସଳତା ଅତୁଳନୀୟ । ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟକୁ ପରିପୁଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି ସେ ଅନେକ କିଛି ରଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ।